حقانیت شیعه

امام اول

حضرت امیر المؤمنین على علیه السلام وى فرزند ابو طالب شیخ بنى هاشم،عموى پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم بود که پیغمبر اکرم را سرپرستى نموده و در خانه خود جاى داده و بزرگ کرده بود و پس از بعثت نیز تا زنده بود از آن حضرت حمایت کرد و شر کفار عرب و خاصه قریش را از وى دفع نمود.

على علیه السلام (بنا به نقل مشهور) ده سال پیش از بعثت متولد شد و پس از شش سال در اثر قحطى که در مکه و حوالى آن اتفاق افتاد،بنا به درخواست پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم از خانه پدر به خانه پسر عموى خود پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم منتقل گردید و حت‏سرپرستى و پرورش مستقیم آن حضرت در آمد ⁽¹⁾ .

پس از چند سال که پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم به موهبت نبوت نایل شد و براى نخستین بار در«غار حرا»وحى آسمانى به وى رسید وقتى که از غار رهسپار شهر و خانه خود شد، شرح حال را فرمود،على علیه السلام به آن حضرت ایمان آورد ⁽²⁾ و باز در مجلسى که‏پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم خویشاوندان نزدیک خود را جمع و به دین خود دعوت نموده فرمود:

نخستین کسى که از شما دعوت مرا بپذیرد خلیفه و وصى و وزیر من خواهد بود،تنها کسى که از جاى خود بلند شد و ایمان آورد على علیه السلام بود و پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم ایمان او را پذیرفت و وعده‏هاى خود را درباره‏اش امضا نمود ⁽³⁾ و از این روى على علیه السلام نخستین کسى است در اسلام که ایمان آورد و نخستین کسى است که هرگز غیر خداى یگانه را نپرستید.

على علیه السلام پیوسته ملازم پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم بود تا آن حضرت از مکه به مدینه هجرت نمود و در شب هجرت نیز که کفار خانه آن حضرت را محاصره کرده بودند و تصمیم داشتند آخر شب به خانه ریخته و آن حضرت را در بستر خواب قطعه قطعه نمایند،على علیه السلام در بستر پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم خوابیده و آن حضرت از خانه بیرون آمده رهسپار مدینه گردید ⁽⁴⁾ .و پس از آن حضرت مطابق وصیتى که کرده بود،امانتهاى مردم را به صاحبانش رد کرده،مادر خود و دختر پیغمبر را با دو زن دیگر برداشته به مدینه حرکت نمود ⁽⁵⁾ .

در مدینه نیز ملازم پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم بود و آن حضرت در هیچ خلوت و جلوتى على علیه السلام را کنار نزد و یگانه دختر محبوبه خود فاطمه را به وى تزویج نمود.و در موقعى که میان اصحاب خود عقداخوت مى‏بست او را برادر خود قرار داد ⁽⁶⁾ .

على علیه السلام در همه جنگها که پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم شرکت فرموده بود حاضر شد جز جنگ تبوک که آن حضرت او را در مدینه به جاى خود نشانیده بود ⁽⁷⁾ و در هیچ جنگى پاى به عقب نگذاشت و از هیچ حریفى روى نگردانید و در هیچ امرى مخالفت پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم نکرد چنانکه آن حضرت فرمود:«هرگز على از حق و حق از على جدا نمى‏شوند» ⁽⁸⁾ .

على علیه السلام روز رحلت پیغمبر اکرم 33 سال داشت و با اینکه در همه فضائل دینى سر آمد و در میان اصحاب پیغمبر ممتاز بود،به عنوان اینکه وى جوان است و مردم به واسطه خونهایى که در جنگها پیشاپیش پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم ریخته با وى دشمنند از خلافت کنارش زدند و به این ترتیب دست آن حضرت از شؤونات عمومى بکلى قطع شد.وى نیز گوشه خانه را گرفته به تربیت افراد پرداخت و 25 سال که زمان سه خلیفه پس از رحلت پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم بود،گذرانید و پس از کشته شدن خلیفه سوم،مردم با آن حضرت بیعت نموده و به خلافتش برگزیدند.

آن حضرت در خلافت‏خود که تقریبا چهار سال و نه ماه طول کشید،سیرت پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم را داشت و به خلافت‏خود صورت نهضت و انقلاب داده به اصلاحات پرداخت و البته این اصلاحات به‏ضرر برخى از سود جویان تمام مى‏شد و از این روى عده‏اى از صحابه که پیشاپیش آنها ام المؤمنین‏«عایشه و طلحه و زبیر و معاویه‏»بودند،خون خلیفه سوم را دستاویز قرار داده سر به مخالفت‏برافراشتند و بناى شورش و آشوبگرى گذاشتند.

آن حضرت براى خوابانیدن فتنه،جنگى با ام المؤمنین عایشه و طلحه و زبیر در نزدیکى بصره کرد که به‏«جنگ جمل‏»معروف است و جنگى دیگر با معاویه در مرز عراق و شام کرد که به جنگ‏«صفین‏»معروف است و یک سال و نیم ادامه یافت و جنگى دیگر با خوارج در نهروان کرد که به جنگ‏«نهروان‏»معروف است و به این ترتیب،بیشتر مساعى آن حضرت در ایام خلافت‏خود، صرف رفع اختلاف داخلى بود و پس از گذشت زمان کوتاه،صبح روز نوزدهم ماه رمضان سال چهلم هجرى در مسجد کوفه در سر نماز به دست‏بعضى از خوارج ضربتى خورده و در شب 21 همان ماه شهید شد ⁽⁹⁾ .

امیر المؤمنین على علیه السلام به شهادت تاریخ و اعتراف دوست و دشمن در کمالات انسانى نقیصه‏اى نداشت و در فضائل اسلامى نمونه کاملى از تربیت پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم بود.

بحثهایى که در اطراف شخصیت او شده و کتابهایى که در این باره شیعه و سنى و سایر مطلعین و کنجکاوان نوشته‏اند،درباره هیچیک از شخصیت‏هاى تاریخ اتفاق نیفتاده است.

على علیه السلام در علم و دانش،داناترین یاران پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم وسایر اهل اسلام بود و نخستین کسى است در اسلام که در بیانات علمى خود،در استدلال و برهان را باز کرد و در معارف الهیه بحث فلسفى نمود و در باطن قرآن سخن گفت و براى نگهدارى لفظش دستور زبان عربى را وضع فرمود و تواناترین عرب بود در سخنرانى (چنانکه در بخش اول کتاب نیز اشاره شد) .

على علیه السلام در شجاعت ضرب المثل بود در آن همه جنگها که در زمان پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم و پس از آن شرکت کرد،هرگز ترس و اضطرابى از خود نشان نداد و با اینکه بارها و ضمن حوادثى مانند جنگ احد و جنگ حنین و جنگ خیبر و جنگ خندق،یاران پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم و لشکریان اسلام لرزیدند و یا پراکنده شده فرار نمودند،وى هرگز پشت‏به دشمن نکرد و هرگز نشده که کسى از ابطال و مردان جنگى با وى در آویزد و جان به سلامت‏برد و در عین حال با کمال توانایى،ناتوانى را نمى‏کشت و فرارى را دنبال نمى‏کرد و شبیخون نمى‏زد و آب به روى دشمن نمى‏بست.

از مسلمات تاریخ است که آن حضرت در جنگ خیبر در حمله‏اى که به قلعه نمود،دست‏به حلقه در رسانیده با تکانى در قلعه را کنده به دور انداخت ⁽¹⁰⁾ .

و همچنین روز فتح مکه که پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم امر به شکستن بتها نمود، بت‏«هبل‏»که بزرگترین بتهاى مکه و مجسمه عظیم الجثه‏اى از سنگ بود که بر بالاى کعبه نصب کرده بودند،على علیه السلام به امر پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم پاى روى دوش آن حضرت گذاشته بالاى کعبه‏رفت و«هبل‏»را از جاى خود کند و پایین انداخت ⁽¹¹⁾ .

على علیه السلام در تقواى دینى و عبادت حق نیز یگانه بود،پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم در پاسخ کسانى که نزد وى از تندى على علیه السلام گله مى‏کردند مى‏فرماید:«على را سرزنش نکنید،زیرا وى شیفته خداست ⁽¹²⁾ ».

ابودرداى صحابى پیکر آن حضرت را در یکى از نخلستانهاى مدینه دید که مانند چوب خشک افتاده است،براى اطلاع،به خانه آن حضرت آمد و به همسر گرامى وى که دختر پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم بود،در گذشت همسرش را تسلیت گفت،دختر پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:«پسر عم من نمرده است‏بلکه در عبادت از خوف خدا غش نموده است و این حال براى وى بسیار اتفاق مى‏افتد».

على علیه السلام در مهربانى به زیر دستان و دلسوزى به بینوایان و بیچارگان و کرم و سخا به فقرا و مستمندان،قصص و حکایات بسیار دارد.آن حضرت هر چه را به دستش مى‏رسید در راه خدا به مستمندان و بیچارگان مى‏داد و خود با سخت‏ترین و ساده‏ترین وضعى زندگى مى‏کرد.آن حضرت کشاورزى را دوست مى‏داشت و غالبا به استخراج قنوات و درختکارى و آباد کردن زمینهاى بایر مى‏پرداخت ولى از این راه هر ملکى را که آباد مى‏کرد و یا هر قناتى را که بیرون مى‏آورد وقف فقرا مى‏فرمود و اوقاف آن حضرت که به صدقات على معروف بود در اواخر عهد وى،عواید سالیانه قابل‏توجهى (24 هزار دینار طلا) داشت