علامة مجلسی در بحار الأنوار می فرماید: درمنابع روایی شیعه، روایاتی داریم که خداوند متعال ملائکه را به شکل و صورت پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) و جمیع ائمه(علیهما السلام) خلق کرده است.
و در روایتی پیامبر اکرم(ص) برای اصحاب خود چنین فرمودند: شب معراج در هر آسمانی ملکی را به صورت علی بن ابی طالب(ع) می دیدم. پس جبرئیل به من گفت:
ای محمد! چون ملائکة آسمان اشتیاق زیادی به حضرت علی(ع) داشتند خداوند هم برایشان ملکی را در هر آسمان به صورت حضرت علی(ع) خلق کرد تا ملائکه با او مأنوس باشند و با او انس گیرند.(21)
و باز در روز جنگ بدر که قرآن می فرماید: «ما سه هزار ملک به یاری شما فرستادیم…»(22) روایت شده که همة آن ملائکه به صورت حضرت
علی(ع) بودند تا اینکه در قلب کفار از دیدن روی حضرت علی(ع) ترس بیشتری ایجاد شود. (23)
متن روایت
وقد روی الرواة من أصحابنا أن الله خلق ملائکة علی صورة محمد(ص) و علی(ع) و جمیع الأئمة(علیهما السلام).
وکان النبی(ص) حدث أصحابه بأنه رأی لیلة المعراج فی کل سماء ملکاّ علی صورة علی بن أبی طالب(ع). فقال جبرئیل: یا محمد؛ إن ملائکة السماء کانوا یشتاقون إلی علی(ع) فخلق الله لهم ملکاً فی کل سماء علی صورته لیستأنسوا به.
ولا یخفی أن یوم بدر کانت الملائکة المنزلون لنصرة رسول الله(ص) کلهم کانوا علی صورة علی(ع) لیکونوا فی قلوب الکفار أهیب...».
سند روایت:
قسمت اول روایت: حسن بن سلیمان کوفی در کتاب «المحتضر» خود از کتاب محمد بن العباس بن مروان و او از أحمد بن هوذه(24)
و او از ابراهیم بن اسحاق از عبدالله بن حماد از ابن بکیر از حمران از امام باقر(ع) این
روایت را نقل نموده است.
در این روایت «ابراهیم بن اسحاق» دارای ضعف می باشد(25)
و لذا سند ذکر شده ضعیف محسوب شده و نمی توان بدان اعتماد نمود. هر چند که از نظر مفهوم، آن را بتوان پذیرفت و قبول کرد.
قسمت دوم روایت: در قسمت «ملائکه و نگاه به حضرت علی(ع)» مبحث آن می آید.
قسمت سوم روایت: روایات زیادی در کتب معتبر بر این معنا نقل شده است و می توان مؤید برای آن باشد. در «مناقب» ابن شهر آشوب با استناد از عامر بن سعد، در «الخرائج و الجرائح» راوندی، «بحار» علامة مجلسی و در مدینة المعاجز علامة بحرانی نیز این روایت ذکر شده است.
21. گویم: چون ابن ملجم (لعنة الله علیه) ضربت بر فرق مبارک امام علی(ع) زد، این ضربه اثرش بر صورت این ملکی که در آسمان است نمایان شد، برای همین ملائکه چون این ملک را نگاه می کنند، قاتل حضرت را تا روز قیامت لعن می کنند. و این معنا در کتب روایی ما نیز نقل شده است.
22. آل عمران، آیة 124.
23. الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 811؛ بحار، ج 19، ص 300، ح 27؛ الأنوار العویه، ص 406. و نیز از امام محمد باقر(ع) روایت شده که: در جنگ بدر از هرکس می پرسیدند چه کسی تو را زخمی کرده است؟ در جواب می گفت: علی(ع) مرا زخمی کرده است و وقتی آن را می گفت درجا می مرد. (ر.ک: مدینة المعاجز علامه بحرانی، بخش معجزه های امام علی(ع)، ص 131).
24. او همان أحمد بن النضر بن سعید الباقی معروف به أبی هراسه است، تلعکبری در سال 331 از او روایت شنیده و در سال 333 نیز وفات او می باشد. در رجال شیخ در «فی من لم یرو عنهم?» نام او ذکر شده است. (ر.ک: رجال الطوسی: 409 رقم 5950؛ معالم العلماء:177 رقم 1003؛ پاورقی ایضاح الاشتباه:88؛ طرائف المقال 1/160 رقم 804 و..).
25. ر.ک: الفهرست، ص 325؛ معالم العلماء، ص 43، رقم 27؛ لسان المیزان، ج 1، ص 32، رقم 57.
