سادات کرهرود
سادات کرهرود سلسله‌ای از سادات بودند که از جد هفتم به بعد در شهر کرهرود واقع در استان مرکزی زندگی می‌کردند. نسب این سلسله به امام سجاد چهارمین امام شیعیان می‌رسد.[1]
محتویات
نسب‌شناسی
شجره‌نامه‌ای از این سلسله وجود دارد که حاج اسماعیل عراقی در پشت کتاب دُرَر آیت الله عبدالکریم حائری یزدی به چاپ رسانده است. بر اساس این متن شجره نامه به صورت زیر بوده است:[2]
میرعلی محمد بن میرفخرالدین بن سیدهادی بن تاج‌الدین بن سید محمد بن سیدحیدر بن سید محمد (مکی) بن سید غیاث بن سید معصوم بن سید تاج‌الدین بن سید رضی‌الدین بن سید علی بن سید حسن بن سید محمد بن سید محمد بن محمد فخرالدین بن محمدرضی‌الدین بن سید زید بن سید داعی بن سید حسن بن سید محمد بن سید علی بن سید علی (الحریری) بن سید حسن (ابو محمد الافطس) بن سید علی (اصغر) بن امام زین‌العابدین.
هفتمین جد این دودمان، میرعلی‌محمد مکی است که مدتی قبل از بنای شهر اراک به این منطقه مهاجرت نمود. مزار وی در قبرستانی بنام تخت سید در کرهرود است و با آنکه ضریح ندارد معروف و مورد زیارت و محل نذورات است. قبرستان به اعتبار وی تخت سید نامیده شده است.[3]
از سید غیاث تا سید علی در شجره‌نامه، از بازماندگان حمله مغول به آوه بودند که از زندگی آنها سندی در دست نیست.[4]
ورود جد سادات به کرهرود
تاریخ ورود میر محمد مکی به کرهرود به درستی مشخص نیست. همین‌قدر مسلم است که وی در اواخر قرن دهم و در آغاز قرن یازدهم هجری قمری به سمت کرهرود آمده است، اما مقصد اصلی او شهرهای غرب ایران بود. جریان ساکن شدن میر محمد در کرهرود بدین گونه بوده است؛ گویند هنگامی که وی از آوه به سمت کرهرود رهسپار می‌شود نزدیک غروب خورشید برای ادای فرضیه نماز دنبال آب در اطراف کرهرود می‌گردد، چون آب پیدا نمی‌کند دستی بر خاک می‌زند و آب پدیدار می‌شود. یکی از اهالی که از آن سمت می‌گذشت با تعجب چشمه را می‌بیند و چون هزاران بار از منطقه گذرکرده بوده و چشمه‌ای در آنجا یافت نکرده بود با تعجب به سمت میر محمد می‌رود. میر محمد به وی می‌گوید:«برو به شیخ حسن بگو سید محمد آمده.» رهگذر به قریه کرهرود و نزد شیخ حسن کرهرودی می‌رود و واقعه را بر وی شرح می‌دهد. پس از آن شیخ به دیدار سید رفته و از وی خواهش می‌کند تا برای انجام امور شرعی مراجعان شهرها و روستاهای اطراف (عمدتاً از بروجرد، همدان و ملایر) در کرهرود باقی بماند. میر محمد که احساس کرد وظیفه سنگینی بر دوش وی نهاده شده در قریه کرهرود ساکن شد و 35 سال در حوزه درسی آنجا به فعالیت پرداخت.[5]
میرعلی‌محمد مکی بنای مدرسه علوم دینی را در قریه کرهرود گذاشت. بعد از تاسیس شهر اراک، دو تن از فرزندان وی به نامهای سیدمحمد و سیداحمد که به سیدین عراق مشهورند، در شهر اراک ساکن شدند و اداره و ریاست مذهبی و معنوی شهر را بر عهده گرفتند.[6]
قبرستان تخت سادات
میر محمد جد اعلای سادات کرهرود، 35 سال پس از ورود قریه وفات یافت. وی را در چشمه‌ای که در کنار آن نماز خوانده بود دفن کردند و از آن روز به بعد محل دفن وی به تخت سادات شهرت یافت.[7]
افراد مشهور سلسله سادات
افراد مشهور سلسله سادات پس از ورود به کرهرود:[8]
- سید میرعلی محمد مکی (جد اعلا)
- سید احمد (پسر میرعلی محمد)
- سید محمد (پسر میرعلی محمد)
- آقا اکبر (از نوادگان سید احمد)
- آقا مرتضی (از نوادگان سید احمد)
- آقا جواد (از نوادگان سید احمد)
- میرزا محمدحسین (از نوادگان سید احمد)
- میرزا معصوم (از نوادگان سید احمد)
- سید جلیل (از نوادگان سید احمد)
- سید اصغر (از نوادگان سید احمد)
- سید علی (از نوادگان سید احمد)
- آقا شفیع (از نوادگان سید احمد) (پدر آقانورالدین عراقی)
- میرزا ابوالقاسم (از نوادگان سید احمد) (پدر حاج آقامحسن عراقی)
- حاج سید قاسم (از نوادگان سید محمد)
- حاج آقا رحیم (از نوادگان سید محمد)
- حاج سید صادقی (از نوادگان سید محمد)
- حاج سید عبدالرحمن (از نوادگان سید محمد)
- حاج سید محمدباقر (از نوادگان سید محمد) (پدر آقا ضیاءالدین عراقی) خاندان بزرگ میر ناصری ها خاندان بزرگ میر معینی ها خاندان بزرگ میر آجانی ها خاندان بزرگ میرعلییاری ها خاندان بزرگ محسنی ها خاندان بزرگ میر اشرفی ها
